उजवाड ब्युरो, बेळगाव: टाटा सन्साचे मानादीक अध्यक्ष रतन टाटा हांकां बिरेस्तारा रातीं मुंबयच्या हॉस्पिटलांत मरण आयलें. ताची पिराय ८६ वर्सां आशिल्लीं. ताच्या दुयेंसाची खबर दोन दिसां आदीं प्रसार माध्यमांनी आयिल्ली, तरीपूण तांणी एका पोस्टांत सांगिल्लें, ‘आपूण बरो आसा आनी हुस्को करपा सारकें कांयच ना.’
२८ डिसेंबर १९३७ दिसा नवल आनी सुनु टाटा हांगेर जल्मल्ले रतन हे टाटा गटाचे संस्थापक जमशेदजी टाटा हांचे पणटू. ते पारसी समाजाचे. ल्हान आसतनाच तांचे आवय-बापूय वेगळे जाले आनी तांचे आजयेन तांकां सांबाळ्ळे. १९९१ वर्सा रतन हे टाटा गटाचे अध्यक्ष जाले.
रतन टाटाचें चार फावटीं लग्न जाता जाता उरलें. अमेरिकेंत आसतना तांचें एकदां लग्न जावपाचें. मात तेन्नाच तांचे आजयेन कांय कारणाक लागून अचकीत तांकां फोन करून आपयले. तेन्नाच चीना कडेन भारताचें झूज सुरू जालें. हांगा ते आडकले. ते चलयेक तिच्या आवय- बापायन हांगां धाडूंक ना. उपरांत थंय ती दुसर्या कोणा कडेन लग्न जाली.
रतन टाटा पुस्तक मोगी आशिल्लें. तांकां ‘येसस्वी कथा’ वाचपाची आवड आशिल्ली. निवृत्ती उपरांत आपूण आपल्या छंदाक वेळ दितां अशें तांणी एके मुलाखतींत सांगिल्लें. ल्हानपणा सावन टाटाक उणेंच उलोवपाक आवडटालें. ते फकत औपचारीक आनी म्हत्वाच्या गजालींचेर उलयताले.
१९६० आनी १९७० च्या दशकांतलीं गितां आयकुपाक तांकां खूब आवडटालें. ते म्हणटाले, ‘आपल्याक शास्त्रीय संगीत वाजोवंक मेळ्ळें जाल्यार खूब खोस जातली. म्हाका सिम्फनी बरी दिसता. बिथोव्हेन, चेकोव्स्की सारकें. मात म्हजी इत्सा आसा, ती म्हळ्यार हांवें ती स्वता पियानोचेर वाजोवची.
गाडयां विशें विचारलें तेन्ना तांणी सांगलें, म्हाका गाडयेची खूब आवड आसा. नव्या आनी पोरण्या दोनूय गाडयांचो छंद आसा. १९६२ वर्सा कुटुंबीक वेवसायांत ते भितर सरले. सुरवातेक ते टाटा स्टीलच्या दुकानांत काम करताले. हाचे उपरांत ते सेगीत वेवस्थापन पदांचेर वयर सरले. १९९१ वर्सा जे.आर. डी. टाटान पद सोडलें आनी रतन टाटान हांणी तांचो भार आपल्याचेर घेतलो.
२०१२ वर्सा ७५ वर्सां पुराय जाले उपरांत टाटान कार्यकारी पद सोडलें. तांच्या २१ वर्सांत टाटा गटाचो फायदो ५० पटींनी वाडलो. हातुंतलो चडसो महसूल जग्वार- लँडरोव्हर वाहनां आनी टेटली सारकिल्ल्या लोकप्रीय टाटा उत्पादनांच्या परदेशांतले विक्रेतल्यान आयला.
अध्यक्षपद सोडले उपरांत तांणी ४४ वर्सां पिरायेच्या सायरस मिस्त्री हांची आपलो उत्तराधिकारी म्हणून नेमणूक केली. ताचें कुटुंब टाटा समूहाचे सगळ्यांत व्हडले वैयक्तीक शेअरधारक आसा. पूण फुडल्या कांय वर्सांत मिस्त्री आनी टाटा हांचे मदीं ताण वाडलो. ऑक्टोबर २०१६ त चार वर्सां परस उण्या काळा उपरांत मिस्त्री हांकां रतन टाटा हांच्या पुराय फाटबळान टाटांच्या मंडळांतल्यान काडले. फेब्रुवारी २०१७ त नवे उत्तराधिकारी नियुक्त जाय मेरेन टाटांनी अध्यक्षपद स्वीकारलें.
टाटा कंपनी प्रमाण रतन टाटा आपल्या जिवितांत केन्नाच वादग्रस्त थारले नात, हें विशेश.
रतन टाटा म्हणटाले..
‘वेगान वचपाचें आसल्यार एकटोच वच. पूण पयस वचपाचें आसल्यार एकठांय वचुया.’
‘लोक तुमचेर उडयतात ते फातर घेवन तांचो उपेग करून स्मारक बांदात.’
‘हांव योग्य निर्णय घेवपाचेर विस्वास दवरना. हांव एक निर्णय घेता आनी मागीर तो मेहनतीन सिद्ध करतां.’
‘आव्हानांक धिटायेन आनी जिद्दीन तोंड दिवचें, कारण तो एक आदारस्तंभ.’
‘सगळ्यांत व्हड जोखीम म्हळ्यार जोखीम घेवप ना. वेगाने बदलपी संवसारांत, एकूच रणनीती अयेसस्वी जावपाक शकता आनी ती म्हळ्यार जोखीम घेवप ना.’
